İbrahim Bahalı
Böyle bir soruyla karşılaştığında vereceğin cevap bir iş teklifi alma şansını olumlu ya da olumsuz etkileyebilir. Bu yüzden “İşe ne zaman başlayabilirsiniz?” sorusu aday için kolay soru gibi gözükse de mülakatı gerçekleştiren kişi adayın karar verme/kararı uygulayabilme ve alacağı yanıt karşısında aday hakkında daha pek çok kriteri de sorgulayabilmektedir.
Mülakatçı neden “İşe ne zaman başlayabilirsiniz?” sorusunu yöneltir
Birkaç nedenden dolayı işe alım uzmanları bu soruyu soruyor. Bu soru adaylar için bir iş teklifi alma şansının yüksek olduğunu düşünmesine neden oluyor ki bu aslında tam olarak bu sebepten soruluyor diyemeyiz. Ama bu bazı şirketlerin aday hakkında olumlu olduklarında sordukları bir soru olduğu ihtimalide unutulmamalı. Yani ihtimalleri düşünmeden stratejik olarak ilerlemelisiniz.
İşten ayrılırken göstereceğiniz tavır kişiliğinizin bir göstergesidir. İşe alım uzmanları soruyla sadece bunu görmek istiyor olabilirler. İşten nasıl ayrılacaksınız? Bunu planladınız mı? Devir veya benzeri durumları nasıl yönetmeyi planlıyorsunuz? Eğer hemen başlayabilirim, zaten yöneticimden hoşlanmıyorum, haber vermeme bile gerek yok gibi bir cevap verirseniz muhtemelen işe alım uzmanı bundan hoşlanmayacaktır. Neticede bir gün bu işten ayrılma ihtimalinizde var.
İş görüşmeleri sırasında, işverenler, özellikle başvurduğunuz pozisyon şu anda açık ve şirketin operasyonları için gerekliyse, işe başlamak için ne kadar erken müsait olabileceğinizi soracaktır.
Başvuru sahiplerine, işe alınacaklarsa hangi tarihte işe başlayabilecekleri sorulur. Yeni bir pozisyona başlamak için en yaygın zaman çerçevesi, iş teklifini kabul ettikten sonraki iki haftadır. Bunun nedeni, şirketlerin mevcut işvereninize iki hafta önceden bildirimde bulunacağınızı varsaymasıdır.
İşverene bağlı olarak, biraz esnekliğiniz olabilir. İki haftadan daha erken (veya daha geç) başlamakla ilgileniyorsanız, daha uzun süre kalmanızı gerektiren bir iş sözleşmeniz varsa veya bir işe başlamadan önce izin almak istiyorsanız, farklı bir başlangıç tarihi müzakere etmek mümkündür.
Henüz bir iş teklifiniz olmasa da, pozisyonu alırsanız devam etmek için geçici bir zaman çerçevesi düşünmek iyi bir fikirdir.
İşe Ne Zaman Başlayabilirsiniz? İlgili Mülakat Sorularına Nasıl Cevap Verilir?
Mevcut işvereniniz daha uzun kalmanızı istiyorsa ne yapmalısınız? İşler arasında biraz izin almak istediğinizde ne dersiniz? Yeni bir pozisyonun başlangıç tarihini tartışırken seçebileceğiniz birkaç farklı seçenek vardır.
İşe Hemen Başlayabileceğiniz Zaman
Genel olarak en iyi yanıt, mümkün olan en kısa sürede işe başlama isteğini iletmektir. İşveren, esnekliğinizden çok memnun olacak ve bu, yeni role sorunsuz bir geçiş sağlanmasına yardımcı olacaktır.
Ancak, yeni bir iş için başvuru sürecindeyken başka bir işiniz varsa, cevabınız konusunda dikkatli olmanız gerekir. Bu tür bir soru, ahlakınızı test etmek için bir mekanizma olabilir.
Halihazırda çalışıyorsanız, “yarın” demekten kaçının. Bunu yaparsanız, görüşmeciniz aynı şeyi kendi kuruluşlarına yapıp yapmayacağınızı merak edebilir.
İşi bıraktığınız zaman hiç haber vermemek, şirketleri zor durumda bırakabilir ve geçişleri sancılı hale getirebilir. Ayrıca eski işvereninizden iyi bir referans alma şansınızı da tehlikeye atabilirsiniz.
İşsizseniz veya mevcut işiniz sona ermek üzereyse, elbette işverene hemen veya istedikleri zaman başlayabileceğinizi söylemek sorun değil.
İki Haftalık (veya daha fazlası) Bildirim Vermeniz Gerektiğinde
Mevcut işyerinizde istifa sürecinde işverininiz ihbar sürenizi başlatması gerekirken, mevcut durumda size daha erken ayrılma seçeneği sunabileceğini unutmayın. Bu pek olası değildir, ancak bir çalışanın bildirimde bulunduğunda hemen ayrılmasının söylendiği durumlar vardır. Bu, işe alındıktan sonra gerçekleşirse, beklediğinizden daha erken başlamak için uygun olduğunuzu söyleyebilirsiniz. Yine bu noktada standart yönergelere ilişkin herhangi bir istisnadan bahsetmeyin.
Daha Fazla İzin İstediğinizde
Çoğu zaman, çalışanlar işler arasında biraz zaman ayırmaya isteklidir. Bir tatile çıkmak veya taşınmak isteyebilirsiniz.
İş için başka bir yere taşınmanız gerekiyorsa, şirket için hangi zamanlamanın en iyi sonuç vereceğini sormak sorun değil; sonuçta, yeni konuma taşınmak için zamana ihtiyacınız olacak.
Ya da sadece biraz rahatlamak için zaman ayırmak isteyebilirsiniz, böylece yeni pozisyondaki ilk gününüzde taze ve şarj olmuş hissedeceksiniz.
Kesin bir iş teklifi almadan önce bu bilgiyi paylaşmak iyi bir fikir değildir. Bunun yerine, soruyu tersine çevirebilir ve görüşmeciye pozisyon için tercih edilen başlangıç tarihini sorabilirsiniz. Zaman penceresinin düşündüğünüzden daha esnek olduğunu görebilirsiniz.
En İyi Cevaplardan Örnekler
Sözleşmemin şartlarına göre, üç hafta önceden haber vermek zorundayım. Ancak, bu gereksinimi karşılar karşılamaz ertesi gün başlayabilirim. Ekibin geri kalanıyla tanışmak ve işe başlamak için sabırsızlanıyorum.
Neden böyle bir cevap vermeliyim: En kısa sürede başlama hevesiniz ve arzunuz bu cevapta çok daha belirgin. İşe alım müdürü daha erken başlamanızı isteyebilirken, mevcut işvereninize sadık olduğunuz gerçeğine saygı duyacaktır. Görüşmecilerin, onlara geçmişteki işverenlere davrandığınız gibi davranacağınızı varsayacağını unutmayın. Bu nedenle, şirketle veya sözleşmenizle ilgili sıkıntılarınız olsa bile olumlu olun.
Sizin için uygunsa hemen başlayabilirim. Ekiple kaynaşmak için sabırsızlanıyorum.
Neden böyle bir cevap vermeliyim: Herhangi bir işe alım yöneticisi, hemen müsait olduğunuzu duymaktan memnun olacaktır. Ancak bu cevap, neden hemen başlayabileceğiniz konusunda aşırı ayrıntı sağlamaz. Örneğin görüşmeciye işsiz olduğunuzu hatırlatmanıza gerek yok.
Tabii ki, standart iki hafta önceden haber vermek istiyorum, ama sonra başlamaya hazırım.
Neden böyle bir cevap vermeliyim: Yine işe alım yöneticileri, şirketlerine sadık kalacağınızı ve yeni iş arkadaşlarınıza düşünceli davranacağınızı bilmek ister. Bu cevap, ekibinizi zor durumda bırakmayacağınızı açıkça ortaya koyuyor.
En İyi Cevabı Vermek İçin İpuçları
Esnek ve uzlaşmacı olun. Bu görüşme sorusuna vereceğiniz yanıt, işverenin ihtiyaçlarını karşılamalıdır. Bu nedenle, cevabınızda mümkün olduğunca esnek ve uzlaşmacı olmayı hedefleyin. Daha erken başlamanızı engelleyecek çelişkileriniz olsa bile, bunu kendinizle ilgili yapmaktan kaçının.
Dürüst ol. İki haftalık bildiriminizden sonra fazladan bir haftaya ihtiyacınız olacağını ve iş teklifinin kabul edilmesinden üç hafta sonrasına kadar başlayamayacağınızı biliyorsanız, görüşme ve başvuru sürecinde açık sözlü olun. Eğer değilseniz, yöneticiniz sizin dürüst olmadığınızı düşünerek işe yanlış bir başlangıç yapabilirsiniz.
İşe Ne Zaman Başlayabilirsiniz Sorusuna Yanıt Olarak Ne Söylememeli
Çok fazla ayrıntı vermeyin: Görüşmeyi yapan kişinin tüm hayat hikayenizi bilmesine gerek yok! Planladığınız taşınmanın, takvimdeki balayınızın veya mevcut işvereninizle yaptığınız sözleşmenin tüm ayrıntılarına girmenize gerek yok. Basitçe “Mevcut sözleşmemin ayrıntılarını bir kez daha kontrol etmem gerekecek, ancak kesinlikle hemen başlamak isterim“diyebilirsiniz.
Belirli tarihlerden kaçının: Görüşmeciler, bir zaman aralığı ve tavrınızla daha fazla ilgileniyor. Bu sorudan önce “Sana iş teklif etmek istiyoruz” gelmedikçe, bu bir iş teklifi değildir! Bu nedenle, bu noktada kesin bir tarih vermenize gerek yok – görüşmeciye hemen mi, iki hafta sonra mı başlayabileceğinizi veya biraz daha zamana ihtiyacınız olup olmayacağını söyleyin yeterli.
Çok umutsuz olmayın: Görüşmeci, şirketinde çalışmak konusunda hevesli olmanızı isteyecek olsa da, çaresizlikten kaçınılmalıdır. Hemen başlayabilirseniz, esnek olabileceğinizi ve şirketin ihtiyaçlarını karşılayabileceğinizi belirtin. O güne başlayabilirsin deme.
Uzak davranmayın: Tersine, pozisyonla ilgilenmiyormuş veya uzun bir süre başlamayacakmış gibi davranmak, görüşmecinin bir iş teklifine devam etmesini engelleyebilir.
İşe Ne Zaman Başlayabilirsiniz Sorusuna Nasıl Cevap Verilir?
Ne zaman başlayabileceğinize nasıl tepki verdiğinize bakılmaksızın, cevabınız dürüst ve anlaşılır olmalıdır. Cevabınızın özellikleri, hem kişisel hem de profesyonel olmak üzere çeşitli faktörlere bağlı olacaktır:
- Mevcut istihdam durumunuzu düşünün
- Boş zamanı düşün
- Görüşme yapan şirketin ihtiyaçlarını anlayın
- Güvenle yanıt verin
1. Mevcut çalışma durumunuzu göz önünde bulundurun
Halihazırda çalışıyorsanız, işinizden ayrılmadan önce işvereninize yeterli bildirimde bulunmak isteyeceksiniz. Bu bildirimin uzunluğu şirketinizle yaptığınız sözleşmeye bağlı olacaktır, ancak iki hafta standarttır. Eğer çalışmıyorsanız, yeni bir pozisyona başlamadan önce kişisel olarak nelere dikkat etmeniz gerekebileceğini düşünün.
2. Boş zamanları düşünün
Pozisyonlar arasında birkaç gün veya bir hafta geçirmek yardımcı olabilir. Bu size, stresinizi atıp yeni işinize hazırlanmanız veya arkadaşlarınızla ve ailenizle vakit geçirmeniz için zaman verir. Pozisyonlar arasında ne kadar zaman isteyebileceğinizi düşünün.
3. Mülakat yapan şirketin ihtiyaçlarını anlayın
Görüşme yapan şirketin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurduğunuzdan emin olun. Bir cevap vermeden önce ne zaman başlamanızı umduklarını sorun.
4. Güvenle yanıt verin
Dürüst, tutarlı ve anlaşılır bir cevap oluşturmak için kendinize birkaç saniye verin. Mülakatı yapan kişiye pozisyonu ne zaman doldurmayı umduklarını sorduktan sonra, mevcut işvereninizin ihtiyaçlarını ve kişisel ihtiyaçlarınızı karşılayan bir tarih aralığı ile yanıt verin.
Örnek cevaplar: İşe ne zaman başlayabilirsiniz?
“İşe ne zaman başlayabilirsiniz?” sorusuna verilen en yaygın yanıtları aşağıda topladık:
Örnek 1: Hemen başlamak
Hemen başlayabilirseniz, umutsuz görünmekten kaçının. Yanıtınızda kendinden emin ve net olun.
“Esnek bir programım var. Şirket için en iyi başlangıç tarihi ne zaman olur?”
Örnek 2: İki hafta önceden haber vermek
Halihazırda çalışıyorsanız, şirketinize iki hafta önceden bildirimde bulunmanız gerekecektir. Görüşmeci bunu bekleyecektir.
“Şu anki işimi bitirmek için en az iki haftaya ihtiyacım olacak. 3. haftaya bu işe başlamak sizin için uygun mu?
Örnek 3: İki haftadan fazla ihtiyaç
Pozisyonlar arasında iki haftadan fazla zamana ihtiyaç duyabileceğiniz birkaç durum vardır. Mevcut şirketinizle olan sözleşmeniz daha uzun bir ihbar süresi öngörebilir. Mevcut işvereniniz için bir proje tamamlamanız gerekebilir. Planlanmış bir tatiliniz olabilir veya sadece işler arasında bir molaya ihtiyacınız olabilir. Çok fazla gereksiz ayrıntı vermeden bunu belirtin.
“Şu anki pozisyonumda bir projeyi bitirmek için üç haftaya ihtiyacım olacak. 5. haftaya başlamak sizin için uygun mu?
Örnek 4: İşi istediğinizden emin değilsiniz
Görüşmeciler genellikle görüşmenin sonuna doğru “işe ne zaman başlayabilirsiniz?” sorusunu sorar. Ne zaman başlayabileceğiniz sorulduğunda pozisyonu istediğinizden emin değilseniz, düşünmek için daha fazla zaman isteyebilirsiniz. Bu size bir cevap vermeden önce işi isteyip istemediğinize karar verme fırsatı verecektir.
“Önümde takvimim yok, bu yüzden eve gittiğimde kontrol etmem gerekecek. Bu gece size e-posta gönderebilir miyim?”
Örnek 5: Yer Değiştirme
Pozisyon yer değiştirmeyi gerektiriyorsa, taşınmak ve yeni bir ikametgah işlemleri için makul bir süre isteyebilirsiniz.
“Bu pozisyon yeni bir şehre taşınmamı gerektireceğinden, bir ev bulup eşyalarımı taşımak için birkaç haftaya ihtiyacım olacak. 5. hafta işe başlamam sizin için uygun mu?
Olası Takip Soruları
- Son işinizle ilgili en çok neyi özleyeceksiniz?
- Maaş gereksinimleriniz nedir?
- Bize herhangi bir sorunuz var mı?
- Maaş Beklentiniz nedir?
